Δευτέρα 27 Φεβρουαρίου 2012

Η γεωργία κατά την τουρκοκρατία


Κατά την Τουρκοκρατία, η Πελοπόννησος είχε διαλειμματα γεωργικής και εμπορικής αναζωογονήσεως. Μόνο οι Έλληνες ήταν γεωργοί. Κατά την περίοδο αυτή γη ανήκε στο δημόσιο ή το στέμμα, σε μοναστήρια, ιδρύματα ή τζαμιά (βακούφικα), σε ιδιώτες και τιμαριούχους (τιμάρια, που τα παραχωρούσαν με την υποχρέωση να εξοπλίζουν στρατό για το σουλτάνο). Οι ·Έλληνες γεωργοί, όσοι δεν ήταν ιδιοκτήτες, καλλιεργούσαν τα μεγάλα κτήματα ή συντροφικά, δηλαδή έπαιρναν τα κέρδη μισά-μισά με τον ιδιοκτήτη αφού αφαιρούσαν τα έξοδα και τα λοιπά, ή τριτάρικα δηλαδή έπαιρνε ένα μέρος ο ιδιοκτήτης και δύο ο καλλιεργητής που έβαζε όλα τα έξοδα, ή κατ’ αποκοπή, δηλαδή από την αρχή συμφωνούσαν τι θα έδινε ο καλλιεργητής στον ιδιοκτήτη. Σε κάθε περίπτωση οι γεωργοί δεν χρησιμοποιούσαν τρακτερ στις καλλιέργειες αφού ακόμη δεν είχε δημιουργηθεί.

Πέμπτη 23 Φεβρουαρίου 2012

Εξέλιξη της γεωργίας από την αρχαία Ελλάδα μέχρι την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως

Μετά το θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου (323 π.Χ.) αναπτύχθηκε η βοτανική στη Μεσόγειο και μας κληροδοτήθηκαν κατάλογοι φυτών με ικανοποιητική ακρίβεια. Μετά τη διαίρεση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας σταμάτησε κάθε πρόοδος στη Γεωργία εξ’ αιτίας των επιδρομών των βαρβάρων.
Τον 9ο  αιώνα καθιερώθηκε το τριετές σύστημα (αγρανάπαυση - σιτάρι - ανοιξιάτικο σιτηρό) και αμέσως μετά το σύστημα της τετραετούς αμειψισποράς. Κατά το Βυζάντιο, ο Ιουστινιανός, έφερε από την Κίνα την εκτροφή του μεταξοσκώληκα με αποτέλεσμα να αναπτυχθεί και να ακμάσει η σηροτροφία από τον 11ο έως τον 12ο  αιώνα.
Στη συνέχεια, στην ανάπτυξη της γεωργίας οι συνέβαλαν Σταυροφόροι, οι οποίοι έφεραν από την Ανατολή πολλά φυτά, άγνωστα μέχρι τότε στη Δύση.
Από το 13ο αιώνα η Ελλάδα κατακτήθηκε από Φράγκους, Ενετούς και Τούρκους και η γεωργία άλλες φορές βρισκόταν σε ελληνικά χέρια και άλλες σε Ενετικά (κυρίως το γεωργικό εμπόριο). 
Εκ των πιο πάνω αναγραφομένων συνάγεται ότι ούτε λόγος δεν γίνεται ακόμη για την χρήση  τρακτέρ στην καλλιέργειες. 

Πέμπτη 16 Φεβρουαρίου 2012

Αρχαίοι Έλληνες αγρανάπαυση και αμειψισπορά


Οι αρχαίοι Έλληνες από την εποχή του Ομήρου πρόσεξαν την σπουδαιότητα της καλλιέργειας των ψυχανθών και την ευεργετική επενέργεια που είχαν στις μετέπειτα καλλιέργειες, έτσι καθιερώθηκε ένα σύστημα τριετούς αμειψισποράς, δηλαδή συστηματικής αλλαγής του είδους της καλλιέργειας κάθε τρία χρόνια στο ίδιο έδαφος.
Αμειψισπορά
Επειδή η καλλιέργεια μόνο ενός είδους φυτού έχει ως επακόλουθο την ελάττωση των συστατικών το οποίο απορροφά σε κάθε καλλιεργητική περίοδο κρίνεται απαραίτητο να εφαρμόζεται το σύστημα της αμειψισποράς. Αμειψισπορά είναι η διαδοχική αλλαγή καλλιεργειών στην ίδια γη. Στόχος της είναι η ελάττωση της κόπωσης του εδάφους και ο εμπλουτισμός του με συστατικά που άλλα φυτά απορροφούν και άλλα αποδίδουν στο έδαφος. Η αμειψισπορά μπορεί να περιλαμβάνει και αγρανάπαυση.
Αγρανάπαυση 
Καλείται η πρόσκαιρη παύση της καλλιέργειας ενός χωραφιού για να κερδίσει ξανά την παραγωγικότητα του. Κατά κανόνα διαρκεί ένα χρόνο και εξαρτάται από το είδος του εδάφους και το κλίμα του τόπου. Η αγρανάπαυση είναι αναγκαία όταν έχουμε  μονοκαλλιέργεια.
Οπότε δεν απαιτείται η χρήση του τρακτέρ κατά τη διάρκεια της αγρανάπαυσης.

Δευτέρα 13 Φεβρουαρίου 2012

Συγγράμματα για την γεωργία στην αρχαία Ελλάδα


Ο Ησίοδος κατά τον 8ο  αιώνα με το ποίημα « Έργα και Ημέραι », σ’ αυτό περιγράφει το ξύλινο άροτρο, το Ησιόδιο.
Ο Ξενοφών (430-355 π.Χ.) ασχολήθηκε με τη γεωργία στον « Οικονομικό » του.
Ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) είναι ο ιδρυτής της βιολογικής επιστήμης, όπως προκύπτει από το έργο του « Περί ζώων ιστορίαι ». Έγραψε ακόμα το « Περί ζώων γενέσεως » που αναφέρεται στην αναπαραγωγή.
Ο Θεόφραστος (372-2θ7 π.Χ.) έγραψε το « Περί φυτών ιστορίαι » (πραγματεΙα
γενικής βοτανικής) και το « Περί φυτών αιτίαι » (πραγματεΙα εφαρμοσμένης βοτανικής).
Πληροφορίες βρίσκουμε και στα έργα του Διοσκουρίδη και του Στράβωνα.
Το σίγουρο είναι ότι κανένα σύγγραμμα στην αρχαιότητα δεν γράφτηκε με θέμα το τρακτέρ

Κυριακή 12 Φεβρουαρίου 2012

Θεότητες της Γής στην Αρχαία Ελλάδα


Γαία : Ο Ησίοδος στη θεογονία του, παραδέχεται ότι πρώτα στοιχεία του κόσμου υπήρξαν το Χάος και η Γη, ενώ άλλες θρησκευτικές παραδόσεις αναφέρουν τον Ουρανό και τη Γη. Η Γαία υπήρξε η αρχική θεότητα των Ελλήνων ήταν προικισμένη με έντονη γεννητική δύναμη και γέννησε τον Ουρανό, τα μεγάλα βουνά και την άβυσσο των θαλασσών, τον Πόντο. Στη συνέχεια η Γη ενώθηκε ·με τον Ουρανό και γέννησε τον Ωκεανό με αποτέλεσμα να γίνει η Γη πηγή της παγκόσμιας ζωής. Σ' αυτήν φύονται τα φυτά. απ' αυτήν αναβλύζουν τα νερά και τρέφονται τα ζώα. Η Γη υπήρξε ακόμη η μητέρα του ανθρώπου, που σ’ αυτή βρίσκει τις δυνατότητες διατροφής του.

Δήμητρα : Θεά της Γεωργίας που έδινε τους καρπούς της Γης και ιδιαίτερα το σιτάρι, που είναι η κυριότερη τροφή του ανθρώπου. Η Δήμητρα ξεχωρίζει από τη Γαία, είναι η θεά της παραγωγικής και τροφοδότριας γης. που οργώνει ο άνθρωπος, η θεά του καλλιεργημένου αγρού. Από το όνομα "Δήμητρα" πηγάζει η ονομασία των δημητριακών.

Διόνυσος : Είναι ο  πιο δημοφιλής θεός του Ολύμπου, θεωρούταν ο θεός της δημιουργικής δυνάμεως που γονιμοποιεί τη Φύση, του αποδίδουν την επινόηση της καλλιέργειας του αμπελιού και της παρασκευής του κρασιού.

Βέβαιο είναι ότι θεότητα αρχαία Ελλάδα για τρακτέρ δεν υπήρξε

Τρίτη 7 Φεβρουαρίου 2012

Γεωργία στην Αρχαία Ελλάδα χωρίς τρακτέρ

Τη νεολιθική εποχή οι Έλληνες καλλιεργούσαν δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι και πιθανώς βρώμη και κεχρί) και όσπρια (μπιζέλια, φακή, φάβα). Δεν χρησιμοποιούσαν τρακτέρ αλλά: πελέκεις, λοστούς, τσάπες, λεπίδες δρεπανιών- για την επεξεργασία και συντήρηση των καρπών είχαν: δοχεία αποθηκεύσεως δημητριακών, πίθους, μυλόλιθους, τριπτήρες και γουδιά. Πολλοί από τους τρόπους καλλιέργειας, που εφαρμόζουν και σήμερα ακόμα οι έλληνες χωρικοί σε απομακρυσμένα μέρη της Ελλάδας, χρονολογούνται από τη Νεολιθική εποχή.
Στην εποχή του Ομήρου είχαν για κυριότερη ασχολία τους τη γεωργία, πίστευαν ότι η εισαγωγή των διαφ6ρων καλλιεργειών (σιτηρών, αμπέλου, ελιάς κλπ.) έγινε από θεότητες και μυθικά πρόσωπα. Η καλλιέργεια των σιτηρών και των κηπευτικών δεν ήταν τόσο σπουδαία στην Αρχαία Ελλάδα, όσο ήταν στην Αίγυπτο. Αντίθετα, η εκτροφή των ζώων, η αμπελουργία και η ελαιοκομία αποτελούσαν για πολύ καιρό το σπουδαιότερο μέρος της γεωργικής οικονομίας. Στα κατοικίδια ζώα τους περιλαμβάνονταν η αγελάδα, το άλογο, το γαϊδούρι, τα πρόβατα, οι κατσίκες και τα γουρούνια. Η πτηνοτροφία αναπτύχθηκε μετά την εκστρατεία του Μεγ. Αλεξάνδρου στις Ινδίες, από όπου έφεραν πετεινούς και κότες.

Δευτέρα 6 Φεβρουαρίου 2012

Πώς ο άνθρωπος από κυνηγός έγινε γεωργός


Κατά την παλαιολιθική εποχή ο άνθρωπος έμαθε τη φωτιά και έφτιαχνε ορισμένα εργαλεία. Στη νεολιθική εποχή εξημέρωσε τα ζώα (πού τρακτέρ τότε;) και καλλιέργησε τη γη, έτσι τέθηκαν οι βάσεις της οργανωμένης κοινωνικής ζωής.  Η ενασχόληση του με τη γεωργία ξεκίνησε περίπου 10.000 χρόνια πριν. Σίγουρο είναι ότι ο άνθρωπος καλλιέργησε για μεγάλο χρονικό διάστημα  το στάρι προτού να μάθει να κάνει ψωμί.  Στο καθημερινό εδεσματολόγιο του περιλαμβάνονταν φύλλα, σπόροι, βολβοί, ρίζες, κλπ. Διαπίστωσε ότι ανάμεσα στα άγρια φυτά ορισμένα εμφάνιζαν διαφορές πχ τα στάχυα που ξεκολλούσαν στην ωρίμανση ή φυτά που γινόταν ζωηρότερα έτσι πίστεψε ότι αυτά του τα έστελναν οι θεοί, τα καλλιέργησε κοντά στη κατοικία του και του έδωσαν περισσότερη παραγωγή από τα άγρια. Στη συνέχεια έδωσε μεγαλύτερη σημασία στο έδαφος που τα έσπερνε (σκάλισμα-πότισμα) με αποτέλεσμα να βελτιώσει τη σοδειά του. 
Πιθανολογείται ότι η γεωργία κατά τη Νεολιθική εποχή γεννήθηκε στις περιοχές : της Περσίας, του Αφγανιστάν, της Μεσοποταμίας και νοτίως του Καυκάσου όπου οι λαοί είχαν ασχοληθεί με την εκτροφή των ζώων και ιδιαίτερα του αλόγου. Από εκεί απλώθηκε στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη. Ο Νώε μετά τον κατακλυσμό επιδόθηκε αποκλειστικά στη γεωργία, φύτεψε πρώτος αμπέλι και πρώτος έφτιαξε κρασί.